Collectieve dromen komen uit in Brussel

Dag 16: Brussel, deel 2.

We bekijken Brussel al met grote, nieuwsgierige ogen, dankzij onze bezoekjes aan BEES Coop en the House of Compassion. Als je weet dat een supermarkt het startpunt kan zijn van een collectieve voedselrevolutie en een kerk bescherming biedt tegen moderne slavernij, wil je meer deurtjes openen om te kijken wie en wat erachter zit.

De volgende deur die voor ons wordt geopend, is die van een Brussels appartementencomplex. Ook hier wacht ons een bijzonder verhaal. Dit complex is namelijk van de eerste Community Land Trust (CLT) van Europa. 

De CLT is een manier waarop een gemeenschap zeggenschap over hun leefomgeving en land kan terugwinnen. Heel kort door de bocht betekent dat hier: voor altijd betaalbaar wonen, ook voor toekomstige bewoners, omdat de grond van iedereen is.

CLT Brussel

De kruiwagen wordt geparkeerd in de hal waar een verzameling kinderfietsjes aan het plafond bungelen, en we stappen (in de lift) naar de bovenste verdieping. Daar worden we warm ontvangen door de bewoners Mieke en Lieven.

Een grote tafel is het centrale punt van hun appartement vol schilderijen en foto’s. Terwijl er steeds meer Krui-tocht-pelgrims binnendruppelen, pakken Mieke en Lieven er steeds meer stoelen bij. “We hebben er nog meer. Wel veertien,” zegt Mieke lachend, “die zijn nodig voor alle kinderen en kleinkinderen.” Ze knikt in de richting van een wand waar foto’s van alle familieleden schitteren.

Niet alleen pelgrims en familieleden schuiven graag aan bij het stel, ook de gemeenschappelijke vergaderingen van de CLT-bewoners vinden hier plaats. Mieke en Lieven kennen iedereen in de buurt. Ze woonden eerst een paar straten verderop, maar doordat Mieke slechter ter been raakte, kon ze de trappen in hun woning niet meer goed op. 

Ze raakte hierover aan de praat met een vriendin die in de CLT woonde. Die vriendin vertelde op haar beurt dat ze onverwachts nog een kindje erbij kreeg, waardoor haar appartement — met lift — te krap werd. De twee kregen een idee; waarom ruilen we niet van woning? 

Wat dit verhaal extra leuk maakt, is dat Mieke en Lieven bij de ruil de grond van hun vorige woning schonken aan de CLT en daarmee ook de woning daar onderbrachten. Uniek bij de CLT is namelijk dat de grond geen privébezit is, maar van de gemeenschap is en blijft. Daardoor wordt de grond voor altijd aan de markt onttrokken en beschermd tegen prijsstijging en speculatie. Dit maakt de woningen stukken betaalbaarder dan de Brusselse standaard. Om die betaalbaarheid voor de toekomst veilig te stellen, zit er ook een prijsplafond op de woningen bij verkoop. 

Ondertussen heeft CLT Brussel al zes appartementencomplexen gerealiseerd en zitten er nog meer plannen in de pijplijn. Dankzij de CLT veroveren bewoners de stad terug van het grote geld en voor de gemeenschap.

Hefboom, Trividend & Febea

Ook sociale projecten, zoals de CLT Brussel, hebben financiering en ondersteuning nodig om hun droom te verwezenlijken. Onze laatste stop van de dag is bij de organisaties die dat mogelijk maken. Hefboom, Trividend & Febea werken aan een sociale, duurzame economie vanuit hun gedeelde ‘co-working space’.

Hefboom is een van de partijen die CLT Brussel mede mogelijk heeft gemaakt. Hefboom is een ‘impact first’ financier, dat wil zeggen dat ze projecten ondersteunt waarbij geld een middel is voor sociale impact, in plaats van een doel an sich. Naast financiering, ondersteunt Hefboom ook met training en dienstverlening.

Trividend ondersteunt startende ondernemers die een oplossing voor een maatschappelijk probleem willen bieden. Dit doen ze met financiering en hulp in het meetbaar maken van de impact.

FEBEA, ‘the European Federation of Alternative Banks and Financiers’, brengt financiële instituties in zeventien Europese landen samen met als doel; het ontwikkelen van ethische en sociale financiering. Want ook het geld dat ten goede komt van mens en aarde, moet ergens vandaan komen. 

Al deze organisaties laten zien hoeveel er mogelijk is als we onze dromen en krachten bundelen.