Verheugend laagterecord van agrarische grondprijzen

In 2035 tekent Kees Klomp het volgende verslag op over agrarische grondprijzen.

Varik – 1-5-2035
Verslaggever Kees Klomp

De jaarcijfers van het Kadaster tonen voor de gemiddelde hectareprijs voor agrarische grond over 2034 een heuglijk en gedenkwaardig laagterecord, aldus de LTO. Met een prijs van € 6.000/hectare kost een gemiddeld perceel nog slechts een tiende van wat er in 2019 betaald moest worden, toen de hectareprijs op een hoog dieptepunt stond van rond de € 60.000/hectare. Dit kwam mede omdat speculatie in grond verboden werd, net zoals slavenhandel ooit.

Stikstof en Corona

Veel jongere boeren kijken nog wel eens met verbazing terug op de vorige decennia. Er werden enorme pachtprijzen of hypotheekaflossingen betaald, die alleen nog maar toenamen.  Men kwam niet toe aan het produceren van gezonde producten tegen een redelijke prijs. Schaalvergroting, productie-intensivering en rendementsverhoging stonden centraal in de bedrijfsvoering. Logisch dat er toen een stikstof discussie was (herinnert u zich die nog!).
Oh ja. Er was toen ook de Corona crisis. Die was nog erger. Daarin ontdekten we dat de kleinschalige land- en tuinbouw groeide. Men wilde massaal van de grootschaligheid af, die eigenlijk ook alleen maar op de export gericht was en mede bijdroeg aan de stikstofproblematiek.

De ommekeer

Het keerpunt lag in 2020 toen duidelijk werd dat het in andere landen – met name Frankrijk – anders was. Daar werd toen € 6.000 voor een hectare betaald en in ons land wel € 60.000 per hectare.  Het inzicht daagde dat dit niet houdbaar was. Sjoerd Wartena, boer in Frankrijk en oprichter van het inmiddels wereldwijd opererende Terre de Liens, nam destijds het voortouw en  kocht met 100 miljoen euro, afkomstig van voornamelijk schenkgeld, al in 2019 zo’n 5000 hectare vrij van pacht. Daardoor ontstond er voor die boeren een aanzienlijke financiële ruimte en werden diverse vormen van natuur-inclusieve en biologische landbouw op grote schaal haalbaar. We beheren de grond als een common, zodat we met elkaar zorgen voor de Aarde. Het is dan niet meer vanuit financieel belang gestuurd; mens en natuur komen op de eerste plaats.

De Aarde als ons erfgoed; dus op de Werelderfgoedlijst

Om dit te ondersteunen nam het Veerhuis toen in 2020 zelfs het initiatief om samen met de Earth Charter de hele Aarde in te dienen bij de UNESCO voor op de Werelderfgoedlijst. Om  zichtbaar te maken hoe dat werkt schonk het Veerhuis na een crowdfun campagne haar grond aan de Stichting Grond van Bestaan, zodat het nooit meer verkocht kon worden.

Als gewenst neveneffect kwam ook voor boeren een regulier pensioen weer in zicht. Het financieel vermogen van de boer zat immers in de grond. En dat leek mooi, maar op een gegeven moment kon de grond gewoon niet meer worden verkocht, omdat deze te duur was. Daarmee was er in werkelijkheid vaak dus nauwelijks of helemaal geen pensioen voor de agrarische ondernemer. Bovendien ging er veel geld voor de grond naar banken en investeerders. Dit was een lek in ons eco(nomie)systeem.

Nee, nu doen we het slimmer. Wij zorgen voor de natuur en tegelijk voor elkaar. We zijn niet belast met de zorg over rente, die houden we in eigen zak. En… de boerderij kan veel makkelijker overgedragen worden aan je kinderen.

Even terug naar nu

Kijk hoe in 2020 de eerste stap werd gezet om grond te schenken en om de Aarde op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO  te zetten. Kijk op: www.veerhuis.nl/aarde – Doe je mee met de eerste vierkante meter vrijkopen.